Bạn mentee trong chương trình đồng hành “Viết bài báo đầu tiên” đã thắc mắc như thế.
- Em không biết bài nào sẽ phù hợp với báo chị ạ. Nếu chị không nói chắc em cũng tin rằng nó chỉ phù hợp để đăng vu vơ trên mạng.
Bạn ấy đã chia sẻ với mình như thế khi nhận được tin bài viết của mình được lên trang in một tờ báo uy tín.
Niềm tin rằng bài viết của mình không có gì đặc biệt hay ít giá trị là niềm tin luôn có ở những cây viết mới. Hoặc thậm chí là những cây viết có kinh nghiệm viết vài năm.
Trong một lần trò chuyện cách đây hơn 1 năm với một người khá nổi (vài chục ngàn follower), cô ấy cũng thừa nhận rằng, không biết sẽ phải viết như thế nào để phù hợp với văn phong báo chí. Hay đánh giá của một người đã dày dặn kinh nghiệm viết về việc viết bài gửi báo chí rằng: Văn phong báo chí là một dạng văn phong khó.
Hầu hết, mọi cây viết đều không tự tin khi nói về việc viết báo, kiểu khá rén khi nghĩ rằng sẽ viết báo.
Ngày hôm qua, khi yêu cầu mentee gửi cho mình 1 vài bài viết từ 800 – 1000 từ trước khi bước vào giai đoạn đồng hành. Mình nhận ra là bạn ấy viết khá ổn, cách hành văn đó hoàn toàn có thể phù hợp với các bài báo nếu chỉnh sửa lại đôi chút. Hay như trường hợp trước đó, Trang – mentee của mình đã có hẳn 2 bài lên liên tục.
Vậy, điều cần nói ở đây là, không phải bạn thiếu năng lực, kỹ năng. Mà chỉ là bạn thiếu niềm tin vào bài viết của mình. Vậy căn cứ vào đâu để bạn có thể xác lập rằng bài viết của mình là một bài viết đáng được lan tỏa tới nhiều người?
Sau quá trình quan sát và học hỏi, cá nhân mình nhận ra rằng, một bài viết xứng đáng nhận được sự đồng tình, lan tỏa trên các trang báo chính thống cần có 5 yếu tố sau:
- T -True – Bài viết có phản ánh đúng một sự thật nào đó không? Nếu đã đúng, hãy xét tiếp:
- H – Helpful – Quan điểm trong bài viết có giúp ích không? Nếu giúp ích cho cả các bên, ko làm hại ai, thì xét tiếp:
- I – Inspiring- Quan điểm hay từ ngữ trong bài viết có truyền cảm hứng tích cực cho ai không? Nếu mang lại tích cực thì xét tiếp:
- N -Necessary – Điều đó có cần thiết phải nói ra/ viết không? Và quan trọng nhất là:
- K – Kind – Điều bạn sắp nói/ viết ra, nó có Tử Tế không?”
5 yếu tố này mình mượn lại từ bài chia sẻ trên facebook của chị Trần Thu Hà về quy tắc ứng xử, giao tiếp. Bởi viết cũng là một hình thức giao tiếp thôi. Và dù viết bài trên báo hay các nên tảng nào đi chăng nữa thì với mình SỰ THẬT, SỰ TỬ TẾ, SỰ TÍCH CỰC, SỬ HỮU ÍCH luôn là quy tắc vàng để để mọi bài viết được lan tỏa.