Trẻ em có trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo từ rất sớm. Tuy nhiên, giống như tất cả các lĩnh vực học tập và phát triển, những điều này cần được làm giàu thông qua thực hành và trải nghiệm. Và vai trò đồng hành của người lớn là cực kỳ quan trọng. Bạn có thể tham khảo 5 cách sau để dễ dàng khơi nguồn và phát huy trí tưởng tượng của con mình nhé.
Chơi những trò chơi tưởng tượng.
Thiên nhiên là “kho tàng” trò chơi sáng tạo. Những cành lá đủ hình dáng, màu sắc, hoa, cỏ, cát, đất, đá, vũng nước… đều mang lại cho trẻ niềm cảm hứng để tự sáng tạo trò chơi cho mình. Việc của bạn là hãy dành cho con thời gian, không gian để con tự tìm niềm vui. Trẻ có thể nhặt những hòn đá có hình dạng khác nhau để có thể lắp ráp thành một mô hình nào đó mà chúng nghĩ ra, hoặc lấy cành cây làm kiếm, lấy cành lá làm quần áo nguỵ trang… Tất cả trò chơi này đều là sản phẩm của trí tưởng tượng.
Thiên nhiên cũng luôn khiến trẻ tò mò đi tìm câu trả lời: nhà của ốc sên ở đâu, cá có thể lên bờ không… Hãy để con hòa mình vào thiên nhiên, bạn sẽ cảm nhận được niềm vui, niềm hạnh phúc và những ý tưởng bất ngờ của con mình.
Nếu không thể ra ngoài, bạn có thể tạo không gian chơi đùa trong nhà. Ngoài ra, những trò chơi đóng vai, múa rối, ghép hình cũng giúp trẻ phát huy trí tưởng tượng. Hoặc, hãy thử tắt các thiết bị điện tử và giao cho con một thùng carton, ít bút màu, hỏi xem con muốn biến nó thành ngôi nhà, chiếc xe hay tủ quần áo… Chắc chắn, bé sẽ thích thú và nghĩ ra nhiều trò với lời gợi ý này.
Làm nghệ thuật
Nặn tạo hình, làm gốm, vẽ tranh, xây dựng, điêu khắc là những hoạt động giúp trẻ tăng sự nhạy cảm của xúc giác, cảm nhận chân thật về thế giới vật chất và thể hiện trí tưởng tượng.
Có một lưu ý cho bố mẹ trong trò chơi này, là hãy bỏ sang một bên những quy chuẩn. Những quy chuẩn có thể kể đến như: mặt trời thì nhất định sẽ là màu vàng hoặc màu cam, tô màu áo quần cho con trai thì phải màu xanh, con gái phải màu hồng… Những quy chuẩn đó không có lợi cho trí tưởng tượng của trẻ. Vì vậy, bạn hãy để trẻ tự hình dung và tạo ra mọi thứ theo ý tưởng của mình.
Đặt những câu hỏi gợi mở
Khi con chưa thể diễn đạt ý tưởng của mình, bạn có thể kích thích tư duy của con bằng những mô tả của bạn và phản ứng trước trò chơi của con. Ví dụ như: “Ồ, con đã tạo ra một chiếc điện thoại? Hình như con đang gọi cho mẹ thì phải. Alo!...” .
Hoặc, bạn cũng có thể đặt cho con những câu hỏi gợi mở. Nhà giáo dục người Úc Sandy Houen khuyến khích phụ huynh sử dụng các câu hỏi dạng “Tôi tự hỏi…” để gợi mở trẻ. Ví dụ: “bố tự hỏi, con sẽ sử dụng cái gì để chế tạo tên lửa nhỉ?”, hoặc “mẹ tự hỏi, điều gì sẽ xảy ra nếu …”.
Tuy nhiên, đừng nên đặt quá nhiều câu hỏi trong khi con chơi. Hãy cho phép con có thời gian và không gian để lên kế hoạch và thực hiện những ý tưởng của mình.
Đọc sách
Những câu chuyện luôn thu hút sự quan tâm của trẻ. Nếu con bạn chưa có thói quen nghe hoặc đọc sách, bạn có thể bắt đầu bằng việc chọn những cuốn sách có chủ đề mà con yêu thích. Câu chuyện của những nàng công chúa, chàng hoàng tử, mụ phù thủy hay cô bé bán diêm… sẽ mở ra một thế giới nhiệm màu và chắp cánh cho trí tưởng tượng của con. Qua lời kể của bạn, con sẽ hình dung được khung cảnh của những khu rừng rậm rạp về đêm, những cánh đồng thảo nguyên đầy nắng và cỏ non, những chú chuột trong các hang nhiều ngóc ngách. Trí tưởng tượng của con sẽ được thắp sáng bằng những điều đó.
Khuyến khích con bằng cách thể hiện trí tưởng tượng của bạn.
Đôi khi đứa trẻ của bạn không hứng thú tưởng tượng, hoặc không chia sẻ những ý tưởng của mình. Bạn hãy khuyến khích con bằng cách thể hiện trí tưởng tượng của chính bạn.
Trong đợt nghỉ do ảnh hưởng của dịch Covid-19, con trai của tôi phải ở nhà suốt mấy tháng trời. Tôi đã dùng đất nặn, nặn ra các hình con vật, cây cối và tưởng tượng ra vài câu chuyện kể cho con nghe. Nó chỉ là một câu chuyện đơn giản của một chú thỏ thích ăn cà rốt và một chú khỉ thích ăn trái cây nhưng thằng bé đã cực kì thích thú. Con yêu cầu tôi kể đi kể lại câu chuyện đó rất nhiều lần với một sự háo hức tuyệt vời. Từ đó, con bắt đầu có sở thích nghe chuyện kể bằng hình ảnh.
Eugene Schwartz, giám đốc chương trình giáo dục tại Sunbridge College (Mỹ) cho biết: “Trí tưởng tượng cho phép trẻ phát triển khả năng sáng tạo. Và điều đó có nghĩa là khi trưởng thành, họ sẽ trở thành những cá nhân sáng tạo.”
Schwartz cho biết thêm, người sáng tạo không nhất thiết phải là một họa sĩ hay nhà điêu khắc. CEO và các nhà lãnh đạo chính trị cũng được hưởng lợi từ việc sáng tạo, điều này cho phép họ nhìn mọi thứ theo những cách mới và tìm ra giải pháp cho những vấn đề mà người khác có thể bỏ lỡ. Loại tư duy đổi mới và giải quyết vấn đề đó bắt đầu từ sức mạnh của trí tưởng tượng.
Thật tuyệt vời khi chỉ với 5 cách đơn giản ở trên bạn đã có thể xây dựng cho con một môi trường phát triển lý tưởng. Dù công việc của bạn thật bận rộn, nhưng hãy dành ra ít nhất mỗi ngày một tiếng cùng con khám phá những điều thú vị nho nhỏ trong cuộc sống này nhé!
Bài viết được đăng lần đầu tại Lightbox